Білгір географ сайысы ( 9 А- 9Ә сыныптар аралығында)

                                                           Білгір  географ  сайысы  ( 9 А- 9Ә  сыныптар  аралығында)

   Мақсаты: 

1. ХХI ғасыр –білімділер ғасыры  болғандықтан, бүгінгі  таңда  заманына сай ой-өрісі дамыған азаматты  қалыптастыру.
2. Жас ұрпаққа  сапалы  білім  беру, әлемнің дамыған елдерімен тең  дәрежеде болуға  тәрбиелеу.
3. Оқушылардың  география  пәніне деген  қызығушылығы мен белсенділігін, білімділігін арттырып, жылдам  ойлау қабілетін дамыту, тапқырлыққа,  шешендікке, танымдылыққа баулу.

Көрнекілігі:      Дүниежүзілік  саяси  картасы,  жарты  шарлардың  физикалық  картасы, Қазақстанның физикалық  және  саяси-әкімшілік карталары, интерактивті тақта.

Сайыстың  жоспары:

I  - Жұмбақтар

II –Литосфера

III –Гидросфера

IV –Атмосфера

V – Биосфера

VI – Мемлекеттер  және  астаналары

VII – Материктер  мен  мұхиттар

VIII– ЕҢ...Ең...Ең...

IХ – Полиглот

Х -  Қазақстан  географиясы

Сайыстың  жүру барысында 9А және 9 Ә  сынып  оқушылары 2  топқа  бөлінді

I. Жұмбақтар(10 ұпай).  1  топ  «Хан- Тәңірі»

1. Сатайын  десем  ауыр  кілем,
2.  
3. Көтеріп  орман, тоғай, тастын бәрін
4. (Тау )
5. Ақ  жылан аяғы  жөқ, көзі де жөқ,

Сөйлеген не бір ауыз сөзі дежөқ,

Тоқтамай қысы- жазы кезеберер,

1. топ  »Сарыарқа»

1. Жылт-жылт  еткен,
2. ( Су )

2 . Отқажамбас

• ( Мұз )

3.Қолы жөқ, сурет салады,

Тісі жөқтістепалады(Аяз)

II.    Литосфера   (10  ұпай  )

1- топ«Хан-Тәңірі»

1 .Жердің ішкіортанғыбөлігінқалайатайды?(Мантия )

1. Қазақстанның ең  биік  шыңы  қалай  аталады  және  неше  метр  биіктігі?     (Хан- Тәңірі  6995м. )

2  -топ   «Сарыарқа»

1. Сейсмикалық  аймақ  деп  қай  аймақты  атайды?                 (Жер  сілкініс  аймақты )
2. Дүниежүзіндегі ең  биік  тау  жүйесін  қалай  атайды?           (Гималай )

ІІІ. Гидросфера  (10  үпай )

        1 Топ «Хан - Тәңірі»

1. Дрейк  бұғазы  қай  материк  аралығында  жатыр                     (Оңтүст. Америка және  Антарктида )
2. Атмосфералық  ылғалды  өлшейтін  аспап  қалай  аталады?  (Гигрометр )

1. топ  «Сарыарқа»

1. Мариан  шұңғымасы  қай  мұхитта  және  терендігі  неше  метр?       (Тынық  мұхит  11 0 22м. )
2. Ақ, Қара, Қызыл,Сары  қай  материктің  теңіздері?                                   (Еуразия )

 ІV  Атмосфера  (10 ұпай )

  1 топ –«Хан -Тәңірі»

       1 Атмосфераның  төменгі  қабатын  қалай  атайды?                                (Тропосфера )

1. Атмосфера  қандай  газдардан  тұрады және  неше  пайыз?    (Азот 78%,оттегі21%  көмір қышқыл газ 0,03 %)

 2топ-«Сарыарқа»

1 Атмосферақабаттарыната(Тропосфера, Стратосфера, ионосфераж. б )

1. (барометр6  барометр анероид )

V  Биосфера   10 (ұпай )

          1  Топ-  «Хан- Тәңірі»

1.Қалталы  жануарлар  қай  материк  жануарлары  және  қандай  жануарлар  жатады? (Аустралия- кенгуру,  коала                                      ж.т.б )

2 Эвкалиптер  қай  материкте кездеседі?                          (Аустралия )

1. »Сарыарқа»

 1 Антарктида  жануарларын  атаңдар                               (Пингвиндер, құстар  ж. т.б.. )

2 Гевея  ағашы қай  материкте  кездеседі?                      (Африка, Оңтүстік  Америка )

VIМемлекеттер  мен  астаналар (10  ұпай )

                      1 топ «Хан- Тәңірі»

1 АҚШ  қай  материкте орналасқан және  оның  астанасы  (Солт. Америка- Вашингтон )

2 Индонезия  қай  материкте  және  оның  астанасы            (Еуразия- Джакарта )

3 Бразилия  қай  материкте  орналасқан және  оның  астанасы    (Оңтүст. Америка- Бразилиа )

2 топ «Сарыарқа»

1. Никарагуа  қай  материкте  және  астанасын  ата                         (Солт. Америка - Тегусигальпа )
2. Чили  қай  материкте орналасқан  және  астанасын  ата              (Оңтүстік  Америка-  Сантьяго )
3. Египет  қай  материкте  және  астанасын  ата                                   (Африка- Каир ) 

VIIМатериктер  мен  мұхиттар  (10 ұпай )

                          1 топ»Хан-Тәңірі»

                 1 Ең  алғашқы  материк  қалай  аталады?                                            (Пангея )

                  2 Ең  кішкентай  материк  ?                                                                   (Аустралия )

                 3 Гавай  аралдары  қай  мұхитта  орналасқан?                                (Тынық )

                 2топ «Сарыарқа»

1 Пангеяматеригінешематериккебөлінген жәнеқалайаталды?(Лавразия, Гондвана )

2 Төртмұхитпеншайылыпжатқанматерик?(Еуразия )

3 Анхельсарқырамасықайматериктеорналасқан?(Оңтүстік  Америка )

VIIIЕң...Ең...Ең...   (10 ұпай )

                               1 топ  «Хан-Тәңірі»

                   1 Ең  үлкен  материк?                                                                          (Еуразия )

                    2 Ең  кіші  материк?                                                                              (Аустралия )

                     3 Ең  суық  материк?                                                                            (Антарктида )

                     4  Ең  ыстық  материк?                                                                       (Африка )

                      5 Ең  үлкен  шөл?                                                                                (Сахара )

                      6. Ең  үлкен мемлекет  ?                                                                        (Ресей )

                     7Ең  терең   шұңғыма?                                                                         (Мариан 11 022 м. )

                     8  Ең  терең  көл?                                                                                   (Байкал )

                    9   Дүниежүзіндегі  ең  биік  шың?                                                  (джомолунгма-Эверест )

                   10  Ең  ұзын  өзен?                                                                                 (Ніл )

2 топ«Сарыарқа»

1 Еңүлкенкөл(Каспий )

2 Еңүлкенмұхит?(Тынық )

1. (Солт. Мұзды  мұхит )

4 Еңбиіксарқырама?(Анхель )

5 Еңұзынтау ?(Анд )

6 Еңсуымол-зен,( )

1. (Анаконда )

8Еңкішкентайқұс?( )

1.  
2. (Секвойя )

ІХ    Полиглот  (10  ұпай )

1.  
2. )

2 Жер(земля, иеф )

3 Темір(железо, ирон )

2 топ( Сарыарқа)

1 Тұз(соль, салт )

2 Су(вода, вэта )

3 Тау( гора, маун тайн)

Х   Қазақстан  географиясы  (10  ұпай )

                                1 топ «Хан-Тәңірі»

                   1 Қазақстан  неше  мемлекетпен  шектеседі, қандай ?        (Ресей, Қытай, Қырғызстан, Өзбекстан,     Түрікменстан )

                   2 Қазақстанның  көлемі  неше ?                                                   ( 2, 724, 9 мың  шарш. Км.)

                   3 Қазақстан  неше  экономикалық  аудандарға  бөлінген  және  қандай?  

(Батыс, Шығыс; Орталық, Солтүстік, Оңтүстік 5 ауданға )

2 топ(Сарыарқа )

2 Мұнайөндіретіннешезауыт бар, қайжердеорналасқан?(Атырау, Шымкент, Павлодар )

1. (Қоңыржай )

1